पुणेमधील १० मंदिरे जिथे तुम्ही मरण्यापूर्वी भेट द्यावी: पौराणिक कथा, इतिहास आणि आध्यात्मिक शक्तींचा शोध घ्या.

Prabhuling jiroli

Sep 18, 2024 11:01 am

महाराष्ट्रातील सांस्कृतिक राजधानी म्हणून ओळखले जाणारे पुणे हे भारतातील सर्वात प्रतिष्ठित आणि ऐतिहासिकदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण मंदिरांचे घर आहे. या मंदिरा केवळ आध्यात्मिक केंद्राच्या रुपातच काम करत नाहीत तर या भागातील इतिहास आणि पौराणिक कथांचाही समृद्ध आढावा देतात. प्रत्येक मंदिरात एक अनोखी कथा आहे, ती भगवान शिव, भगवान गणेश किंवा देवी दुर्गा यांना समर्पित आहे की नाही. या मंदिरांना भेट देणे हे पुण्यातील धार्मिक आणि सांस्कृतिक वारसा यांचा प्रवास आहे.

या ब्लॉगमध्ये आम्हीपुण्यातील १० मंदिरेज्याला तुम्ही आयुष्यात किमान एकदा भेट द्याल. आम्ही त्यांच्या पौराणिक महत्त्व, ऐतिहासिक वारसा यांचा अभ्यास करू आणि त्यांच्यापर्यंत कसे पोहचता येईल, भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ आणि इतर उपयुक्त सूचना देऊ.


१. दगदूशेथ हळवाई गणपती मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःपुणेमधील सर्वात प्रसिद्ध मंदिरांपैकी एक,डगदुशेथ हळवी गणपतीभगवान गणेशांना समर्पित आहे. दगदूशेत नावाच्या श्रीमंत मधुर उत्पादकाने हा मंदिर बांधला. मंदिरात जाऊन भगवान गणेशांकडून आशीर्वाद घेण्यामुळे अडचणी दूर होतात आणि समृद्धी मिळते असे मानले जाते.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून 2 किमी अंतरावर पुणे शहरात स्थित आहे.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:पीएमपीएमएल बस आणि ऑटो रिक्शा सहज उपलब्ध आहेत.

भेट देण्याची उत्तम वेळःगणेश चतुर्थी (ऑगस्ट-सप्टेंबर)
टिप:मंदिराला दिवसभरात गर्दी होऊ शकते म्हणून सकाळी लवकर दर्शन घ्या.


२. पार्वती हिल मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःयापार्वती हिल मंदिरपुणे येथील मंदिरांचा एक समूह आहे. मुख्य मंदिर भगवान शिवाला समर्पित आहे आणि असे मानले जाते की, हा डोंगर एकेकाळी अनेक संतांचे ध्यानस्थळ होता. या मंदिरामध्ये देवी पार्वती, विष्णू आणि कार्तिकेया यांची मंदिरेही आहेत.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून 5 किमी अंतरावर आहे. टॅक्सी आणि ऑटो रिक्शा सहज उपलब्ध आहेत.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:या भागात नियमित पीएमपीएमएल बस सेवा देतात.

भेट देण्याची उत्तम वेळःपहाटे पहाटे सुंदर दृश्य आणि शांततापूर्ण अनुभव घेण्यासाठी.
टिप:मंदिराच्या परिसरात पोहोचण्यासाठी सुमारे १०३ पायऱ्या चढण्याची तयारी ठेवा.


३. चतुर्श्रींगी मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःयाचतुर्श्रींगी मंदिरयाचे उद्दिष्टदेवेंद्र चातुर्श्रींगी, दुर्गा देवीचा एक प्रकार. या ठिकाणी मंदिर बांधण्याचे स्वप्न पाहून देवीच्या एका भक्तीला निर्देश दिले गेले असे मानले जाते. मंदिर एका डोंगरावर आहे आणि ते सामर्थ्य आणि सामर्थ्याचे प्रतीक आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून सुमारे 6 किमी अंतरावर सेनापती बापट रोडवर स्थित आहे.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:PMPML बस आणि टॅक्सी सहज उपलब्ध आहेत.

भेट देण्याची उत्तम वेळःनवरात्र (सप्टेंबर-ऑक्टोबर)
टिप:नवरात्रात मंदिर सुंदर सजवलेले असते आणि उत्सव प्रचंड सुरू असतात.


४. पातालेश्वर गुहा मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःपातालेश्वर गुहा मंदिरहा एक प्राचीन खडकावर उचललेला गुहा आहे जो भगवान शिवाला समर्पित आहे. आठव्या शतकात बांधण्यात आलेला हा मंदिर पुण्यातील सर्वात जुने मंदिर आहे. या नावाने अंडरवर्ल्डचा देव आणि आश्रय यांचा उल्लेख केला जातो आणि येथे पूजा केल्याने शांतता आणि सद्भाव निर्माण होतो असे मानले जाते.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून 2.5 किमी अंतरावर, जंगली महाराज रोडवर स्थित आहे.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:PMPML बस आणि ऑटो-रिक्शाद्वारे सहज प्रवेशयोग्य.

भेट देण्याची उत्तम वेळःऑक्टोबर ते मार्च
टिप:आपल्या भेटीला जवळच्या जंगली महाराज मंदिराच्या भेटीसह जोडू द्या.


५. कास्बा गणपती मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःकास्बा गणपतीपुणे येथील ग्राम दैवत (मित्र देव) आहे आणि हे मंदिर भगवान गणेश यांना समर्पित आहे. मंदिर ऐतिहासिकदृष्ट्या महत्त्वाचे आहे कारण ते बांधले गेलेजिजाबाई, छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या आईची, जेव्हा ते पुण्यात स्थायिक झाले. या मंदिराला सांस्कृतिक महत्त्व आहे आणि गणेश चतुर्थी उत्सवात विसर्जित होणारी ही पहिली गणपती मूर्ती आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून 1.5 किमी अंतरावर कास्बा पेथ येथे स्थित आहे.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:ऑटो रिक्शा आणि बस अनेकदा या मार्गावर धावतात.

भेट देण्याची उत्तम वेळःगणेश चतुर्थी (ऑगस्ट-सप्टेंबर)
टिप:या मंदिरातून सुरू होणाऱ्या गणेश चतुर्थी प्रवासाची आठवण येत नाही.


६. भुलेश्वर मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःभुलेश्वर मंदिरपुणेजवळील एका टेकडीवर स्थित हे मंदिर भगवान शिवाला समर्पित आहे. या मंदिरात पांडव त्यांच्या निर्वासनादरम्यान गेले असे मानले जाते. या वास्तूमध्ये शास्त्रीय शिल्पकला आणि जटिल दगडकाम आहे आणि येथे केलेल्या इच्छा पूर्ण झाल्याचा विश्वास आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे-सोलापूर महामार्गावर यावत जवळ पुण्यापासून 55 किमी अंतरावर आहे. पुण्याहून टॅक्सी आणि बस उपलब्ध आहेत.

भेट देण्याची उत्तम वेळःनोव्हेंबर ते फेब्रुवारी
टिप:मंदिराजवळ काही सुविधा नसल्यामुळे पाणी आणि स्नॅक्स घेऊन जा.


७. कटराज जैन मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःयाकटराज जैन मंदिर, याला 'त्रिमूर्ति दिगंबर जैन मंदिर, हे भगवान महावीर, २४ व्या तिर्तंकरा यांना समर्पित आहे. मंदिर एका टेकडीवर आहे, ज्यात आसपासच्या लँडस्केपचा सुंदर दृश्य आहे. जैन धर्मांधांसाठी हे शांतता आणि ध्यानस्थान आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून 10 किमी अंतरावर, कटराज येथे. रस्त्याने सहज प्रवेशयोग्य.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:मंदिरात पोहोचण्यासाठी स्थानिक बस आणि टॅक्सी भाड्याने घेऊ शकता.

भेट देण्याची उत्तम वेळःऑक्टोबर ते मार्च
टिप:आजूबाजूच्या शांततेचा अनुभव घेण्यासाठी सकाळी लवकर पहाटे भेट द्या.


८. बणेश्वर मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःबणेश्वर मंदिर, एका सुगंधी जंगलात स्थित आहे, आणि ती भगवान शिवाला समर्पित आहे. १७ व्या शतकात बांधण्यात आलेल्या मंदिराची प्राचीन वास्तुकला आणि नैसर्गिक सौंदर्यप्रधानता याबद्दल प्रसिद्ध आहे असे म्हटले जाते. मंदिराच्या परिसरात एक लहान झरना आणि जवळपास एक निसर्ग मार्ग आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुण्यापासून 36 किमी अंतरावर, नासरपूर गावाजवळ. टॅक्सी किंवा खासगी वाहनांनी प्रवेशयोग्य.

भेट देण्याची उत्तम वेळःमान्सून (जून ते सप्टेंबर) सुंदर देखावा देण्यासाठी.
टिप:आपल्या स्वतः च्या स्नॅक्स आणि पाण्याने वाहत राहा, कारण जवळपास काही सुविधा आहेत.


९. इस्कॉन एनव्हीसीसी मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःभगवान श्रीकृष्णाला समर्पित,इस्कॉन एनव्हीसीसी मंदिरजागतिक आयएसकेसीओएन समुदायाचा एक भाग आहे आणि शांततापूर्ण आध्यात्मिक अनुभव देते. मंदिर हे आधुनिक वास्तूचे आश्चर्य आहे आणि श्रीकृष्णांच्या शिकवणींचा प्रसार करण्याचे केंद्र आहे.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुणे रेल्वे स्थानकापासून सुमारे 10 किमी अंतरावर कटराज येथे स्थित आहे.
  • सार्वजनिक वाहतूक करून:टॅक्सी आणि पीएमपीएमएल बस उपलब्ध आहेत.

भेट देण्याची उत्तम वेळःजन्माष्टमी (ऑगस्ट)
टिप:उपस्थित रहागोविंदा महोत्सवभगवान श्रीकृष्णांच्या सजीव आणि आध्यात्मिक उत्सवासाठी.


दहा. नीलकंठेश्वर मंदिर

पौराणिक कथा आणि एएमपी महत्त्वःडोंगराच्या शिखरावर स्थित,नीलकंठेश्वर मंदिरभगवान शिव यांना समर्पित आहे आणि निसर्गाच्या मध्यभागी त्याच्या सुंदर स्थानासाठी ओळखले जाते. येथे भगवान शिव ध्यान करतात असे मानले जाते आणि भाविका मानसिक शांतीसाठी आशीर्वाद घेण्यासाठी येतात.

कसे मिळवावे:

  • रस्त्यावर:पुण्यापासून 40 किमी अंतरावर, पन्शेत धरणाजवळ. टॅक्सी किंवा खासगी वाहनांनी प्रवेशयोग्य.

भेट देण्याची उत्तम वेळःऑक्टोबर ते फेब्रुवारी
टिप:मंदिरात जाण्यासाठी थोड्याच मार्गावर जाण्याची गरज असल्याने आरामदायक शूज घाला.